Zemin etüt raporu, genel anlamıyla parsel bazlı zemin özelliklerinin yer aldığı rapordur. Zeminin cinsi, yapısı ve sahip olduğu özellikler rapor içerisinde detaylıca yer alır. Bu rapor, incelenen zemin üzerine inşa edilecek yapılar için yol gösterici ve önemli bir görev üstlenir. “Zemin etüdü nedir?” sorusu; zemin ile ilgili tüm kriter ve özelliklerin incelenmesi ve değerlendirilmesi şeklinde cevaplanabilir.
Zemin Etüt Raporu Nereden Alınır?
Zemin etüdü için gerekli olan rapor, bu konuda belirli bir uzmanlığa sahip olan JMO (Jeoloji Mühendisleri Odası) ve JFO (Jeofizik Mühendisleri Odası) odalarına kayıtlı olan araştırma şirketlerinden alınır. Jeoloji ve jeofizik mühendisleri ve uzman ekipler tarafından hazırlanan rapor, zemin etüdü yönetmeliği kapsam ve şartlarına uygunluk göstermelidir. Zemin etüt işlemleri kendi arasında çeşitli kriterlere göre ayrılmaktadır. Bu kriterler, zemin etüdü fiyatları üzerinde etkilidir. Parsel bazındaki çalışmalarda proje tipi, yapı oturma alanı ve kategorilere ayrılan yapıların kullanım amacına göre farklı sayıda sondaj kuyularına, farklı jeoteknik çalışmalara ve farklı jeofizik çalışmalara ihtiyaç duyulduğundan dolayı fiyatlar değişkenlik gösterir.
Zemin Etüt Raporunu Kim Hazırlar?
Zemin etüt firmaları tarafından hazırlanan rapor, zemin hakkında birçok bilgiye ev sahipliği yapar. Hem jeolojik hem de jeofizik anlamında bilgiler içeren raporda, bölgeye ilişkin önemli ipuçlarına yer verilir. Hazırlanacak olan zemin ve temel etüt raporları, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın genelgelerine uygun olmalıdır. Bina ve bina türü yapılar için özel olarak düzenlenen bir format bulunmaktadır. Etüdün amacı ve kapsamı doğrultusunda, doğru formata uygunluk gösterilmelidir. Örneğin parsel üzerine birden fazla yapı inşa edilecekse, İçişleri Bakanlığı tarafından tebliğ edilen rapor formatına bağlı kalınmalıdır.
Formatın yer aldığı genelgede, zeminin fiziksel parametreleri, zemin-temel-yapı etkileşimi ve standartlar konusundaki tüm kriterlerin belirtilen tüm esaslara uyumlu olması şartı geçmektedir. Arazi, büro ve laboratuvar çalışmalarını içeren zemin etüdü raporu, yapılan ortak çalışmalar sonucunda kapsamlı ve geniş bilgiler içerir.
Zemin Etüt Veri Raporunda Neler Bulunur?
Zemin etüt raporu örnekleri ve formatı incelendiğinde birçok alanda bilgi sahibi olmak mümkündür. Öyle ki, etüt aşamalarının kategorilere ayrılması da bu çalışmaların ne kadar geniş ve kapsamlı olduğunu ortaya koyar. 3 sınıfa ayrılan kategoriler yapı ve zemin özelliklerini, yeraltı suları, civar yapısı ve çevresel koşullar yönünden geniş bir değerlendirme sürecini başlatır. Kategori 1, 2 ve 3 olarak farklı sınıflara ayrılan aşamalar, inşa edilecek binanın türüne ve birçok farklı özelliğine göre şekillenir. “Zemin etüdü nasıl yapılır?” konusunda bir zemin etüdü raporu örneği için, etüdün amacı ve kapsamı hakkında yapılacak olan bilgilendirmeler ile başlayan rapor, ilgili parseli tanıtıcı nitelikte olmalıdır. Eğim yönelimleri, yüzdeler, çevre, drenaj yapıları, toprak ve bitki örtüsü hatta ulaşım şartları detaylıca belirtilmedir. Arsanın lokasyonu, sahip olduğu elektrik ve doğalgaz hatları kapsamında gerekli araştırmaların yapıldığına dair veriler sunulmalıdır. İmar planı durumu, tapu kaydı, yapı tespit formu, araştırma çukuru logu, sondaj kuyusu logu, jeofizik çalışmalar (sismik kırılma, MASW, mikrotremör vb.), çalışmalara ait vaziyet planı, yeraltı suyu durumu, jeolojik kesitler, yapı-zemin durumunun irdelenmesi, detaylı taşıma gücü, oturma, şişme ve sıvılaşma analizleri vb. bilgilerin bulunması beklenir. İklim bilgileri, doğal afet tehlikeleri ve arsa koordinatları hakkında bilgilerin de yer aldığı rapor, en kapsamlı ve açıklayıcı verileri sunmaktadır.